Brak produktów
Podatek ceny są wliczone
Wyciszenie drzwi, ścian, sufitu, pokoju, pomieszczeń. Jak poprawić akustykę?
Odpowiednia akustyka jako klucz dla dobrego odsłuchu
Planując wnętrza przykładamy wagę do ich wyglądu, komfortu oraz jakości zastosowanych materiałów. Bardzo często zapominamy jednak o akustyce. To dość spore niedopatrzenie. Dlaczego? Niewłaściwa akustyka wnętrza może zakłócić harmonię, ład i porządek. Dodatkowo, sprzęt audio nie będzie brzmiał tak dobrze, jak w sklepie czy profesjonalnym pokoju odsłuchowym. To problem z którym stykamy się codziennie. Wynika on przede wszystkim z nieodpowiednich proporcji pomieszczenia oraz złego układu mebli. Dla polepszenia akustyki, rekomenduje się użycie dopasowanych ustrojów akustycznych. Zastosowanie ustroju doprowadzi do znaczącej poprawy brzmienia, a co za tym idzie do poczucia, że w danym pomieszczeniu wszystko „gra” jak należy. Użycie pułapek basowych sprawi, że dokuczliwe basy, dudnienie w narożnikach ścian i sufitów czy fale stojące przestaną stanowić jakikolwiek kłopot.
Za użyciem paneli akustycznych przemawia wiedza o miejscach pierwszych odbić fali dźwiękowej. Dla ich określenia, najłatwiej posłużyć się zasadą „kąt padania równa się kątowi odbicia”. Ogromną rolę w tym przypadku odgrywają piramidki akustyczne, ale też dyfuzory rozpraszające dźwięk. Ich zastosowanie pozwoli na uzyskanie przestrzenności dźwięku. Podczas wyboru paneli należy rozeznać się we właściwościach danego panelu oraz chłonności akustycznej pomieszczenia. W wytłumionych wnętrzach nie warto stosować paneli o właściwościach chłonnych, gdyż może to jedynie pogorszyć atmosferę odsłuchową. Rekomendowane jest raczej użycie dyfuzorów z laminatem, które dzięki unikalnej budowie rozproszą pierwsze odbicia. Dla pomieszczeń, w których występuje efekt echo, czyli niedostatecznie wytłumionych, zaleca się sięgnąć po absorbery (czyli panele pochłaniająco-rozpraszające), pianki akustyczne i panele akustyczne (wygłuszające).
Dzięki ustrojom akustycznym dostępnym na rynku, możemy na rozmaite sposoby dostosować nasz pokój do słuchania ulubionej muzyki, do efektu jaki najbardziej nam odpowiada. Trzeba jednak pamiętać, aby kierować się zasadami dotyczącymi akustyki. Nieumiejętne dobranie ilości i rodzaju ustrojów akustycznych może wywołać efekt odwrotny, tzn. wpłynąć na pogorszenie warunków akustycznych pokoju, nienaturalne wygłuszenie bądź też zakłócenie czytelności sceny dźwiękowej.
Izolacja akustyczna w budownictwie
Aby zyskać dobre właściwości akustyczne pomieszczeń zamkniętych, nie można doprowadzić do przepuszczenia energii akustycznej z zewnątrz lub między pomieszczeniami. Dźwięki mogą się przemieszczać przez przegrody w postaci dźwięków powietrznych i materiałowych, przy pobudzeniu przegrody mechanicznie, np. wskutek uderzenia. Głównym problemem akustyki budowlanej jest uzyskanie dobrych własności izolacyjnych przy możliwie tanich konstrukcjach, co ma znaczenie zwłaszcza w budownictwie mieszkaniowym. Zbytnia oszczędność prowadzi do złych warunków izolacyjności, co niestety spotykane jest w wielu budynkach. Uzyskanie dobrych własności izolacyjnych przegród dla dźwięków materiałowych jest na ogół trudniejsze niż dla dźwięków powietrznych.
W kwestii odpowiedniej izolacji akustycznej pomieszczeń, zachęcamy do zapoznania się z ofertą akustycznych płyt izolacyjnych oraz podkładów podłogowych (dźwięki uderzeniowe).
Akustyka niewielkich pomieszczeń
Większość osób nie ma świadomości, co do możliwości swojego zestawu audio. Właściwie przystosowany pokój odsłuchowy, przy odrobinie pomysłowości, może ukazać pełnię swojego potencjału i umożliwić wydobycie świetnego jakościowo dźwięku. Niestety, ludzie ciężko znoszą zmiany, a modyfikacje takie jak przestawienie szafy czy kanapy w przeciwległy kąt pokoju oraz zastosowanie kilku ustrojów akustycznych jest dla nich zadaniem dość trudnym w realizacji.
Najlepsze efekty akustyczne można osiągnąć, gdy we wnętrzu jest niewiele „nieprzesuwalnych” elementów. Twierdzenia typu „mój pokój nie nadaje się do przeróbek” bardzo często mają w sobie wiele z przesady i stanowią raczej symptom lenistwa, niż faktycznego braku możliwości. Nawet w stosunkowo niedużych mieszkaniach, o metrażu nieprzekraczającym 35 m2, da się uzyskać zadowalające brzmienie zestawu audio, bez utrudniania domownikom egzystencji.
W publikacjach dotyczących tematyki audio można dostrzec nieproporcjonalnie małą, w stosunku do wagi problemu, ilość informacji dotyczących akustyki pomieszczenia odsłuchowego. Przeprowadzana na przestrzeni lat obserwacja zestawów głośnikowych, używanych we wnętrzach o rozmaitym kształcie i wielkości, potwierdza następujący wniosek – akustyczne dostrojenie pokoju jest bez wątpienia najbardziej znaczącym czynnikiem, wpływającym na brzmienie zestawu audio. Dopóki nie ustawimy właściwie kolumn, a także nie zapanujemy nad pierwszymi odbiciami fal dźwiękowych, inwestowanie w kable, elektronikę czy też inne akcesoria nie ma większego sensu.
1. Przesunięcie zestawów głośnikowych bliżej którejś ze ścian zwiększa poziom niskich częstotliwości, a jednocześnie pogarsza ich jakość. Umiejętne wykorzystanie tego zjawiska pozwala obyć się bez potencjometrów regulacji barwy, które nie pozostają bez wpływu na jakość dźwięku. Zapewnienie przestrzeni wokół kolumn pomaga w uzyskaniu lepszej głębi, stereofonii, trójwymiarowości i lekkości dźwięku. Warto wiedzieć, że najwięcej szczegółów w zakresie basu dostrzegamy, gdy jest go mniej, ponieważ cechuje go lepsza kontrola i czytelność, bywa krótszy i znacznie bardziej konturowy.Jak uzyskać zadowalający dźwięk w mieszkaniach i pokojach odsłuchowych?
2. 50 cm to rozsądne minimum odległości między kolumnami, a ścianą za zestawami głośnikowymi. Kolumny podłogowe (w szczególności te z wyprowadzeniem otworu basowego z tyłu) będą wymagały nieco większego odsunięcia od ścian. Nie zaleca się umieszczania kolumn na półce w regale lub bezpośrednio pod ścianą. Należy mieć na uwadze, że posiadacze kolumn o obudowie bass reflex mogą okiełznać dominujące w pokoju niskie częstotliwości, poprzez częściowe lub całkowite przysłonięcie otworu basowego. Dobrze, gdy odległości głośnika średniotonowego (średnio-niskotonowego) do ściany za kolumnami, podłogi oraz ściany obok kolumny różnią się między sobą. W ten sposób, efekt związany z nałożeniem się fali pierwotnej i odbitej od ściany nie kumuluje się w obszarze jednej częstotliwości. Wskazówki zawarte w tym punkcie nie dotyczą nietypowych konstrukcji, przeznaczonych do ustawienia przy ścianie, suficie, drzwiach. Bywa, że producent kolumn zaleca utrzymanie ściśle zdefiniowanych odległości kolumn od ścian, sufitów i podłogi.
3. Wyciszenie ściany za zestawami głośnikowymi jest ważne, choć nie aż tak, jak właściwe zaaranżowanie ścian bocznych pokoju. Niskie wytłumienie wymusza utrzymanie większej przestrzeni pomiędzy daną ścianą i kolumnami. Dotyczy to ściany bocznej, jak i tej usytuowanej tuż za zestawami głośnikowymi. Należy też zwrócić uwagę na sufit i drzwi.
4. Duże znaczenie mają miejsca, gdzie powstają pierwsze odbicia fali. Ściany w tych miejscach powinny być silnie wytłumione. Na podłodze bezwzględnie powinien leżeć dywan lub przynajmniej wykładzina. W trójkącie między zestawami a słuchaczem nie powinny być ustawiane duże płaskie przedmioty w rodzaju stołów lub ław. Umieszczenie materiałów pochłaniających i rozpraszających dźwięk wzdłuż ścian bocznych jest szczególnie ważne. Chodzi m.in. o pianki akustyczne i dyfuzory.
5. W miarę możliwości, warto zagospodarować sufit, który może wpływać na odpowiednie rozpraszanie fal dźwiękowych i korzystne zaburzenie ich kształtu.
6. Newralgiczny punkt każdego pomieszczenia stanowią narożniki, o czym można się przekonać w trakcie słuchania dźwięków harmonicznych o częstotliwości z zakresu 30-80 Hz. W pobliżu ścian i rogów pokoju odczuwa się wzrost natężenia fali dźwiękowej. Z uwagi na to, wolną przestrzeń między zasłonami i ścianą opłaca się wypełnić gąbką akustyczną, tj. pułapkami basowymi.
7. Odległość kolumn od punktu odsłuchowego zawsze powinna być taka sama. Trzy punkty powinny tworzyć trójkąt równoramienny. Niewielkie różnice odległości kolumn od ścian bocznych nie będą wpływać negatywnie na jakość dźwięku.
8. Popularną jest opinia, według której głośnik wysokotonowy powinien znajdować się na wysokości uszu. Trudno odmówić tej radzie słuszności. Należy jednak pamiętać, że w przypadku niektórych zestawów można pozwolić sobie na kilkunastocentymetrową tolerancję. Jeżeli system audio wyostrza dźwięk przez ekspozycję wysokich tonów, umieszczenie kolumn 20 cm wyżej lub poniżej linii uszu najprawdopodobniej delikatnie złagodzi brzmienie.
9. Nie jest wskazane, aby punkt odsłuchowy znajdował się w odległości mniejszej od zestawów głośnikowych niż odległość między samymi zestawami. Wyjątek stanowią pokoje o dużej powierzchni. Dobrze, gdy fotel nie jest ustawiony pod ścianą. Jeżeli odległość fotela do ściany za słuchaczem jest mniejsza niż 1 metr, trzeba zadbać o wyciszenie dużych, gładkich powierzchni. Najlepiej jednak, gdy ściana za słuchaczem znajduje się w odległości większej niż 1,5 metra i zawiera przejścia do innych pomieszczeń. Wówczas można sobie pozwolić na zachowanie żywej akustyki w tej części pokoju i tylko symbolicznie wytłumić narożniki oraz przestrzeń za słuchaczem.
10. Bardzo ważną kwestię stanowi symetria w pokoju odsłuchowym. Proporcje między stopniem wytłumienia lewej i prawej części pokoju powinny być prawidłowo zachowane. Nie można zdecydować się na wygłuszenie wyłącznie jednej ściany. Otrzymanie optymalnych efektów stereofonicznych może też zostać utrudnione przy znaczącym odejściu od reguły ustawienia kolumn w równych odległościach od ścian bocznych. W takim przypadku, sytuację da się nieco poprawić poprzez starannie wyciszone sąsiedztwo kolumn.
11. Skierowanie zespołów głośnikowych na słuchacza jest najczęściej praktykowanym rozwiązaniem, sprzyjającym otrzymaniu dźwięku „soczystego”, bezpośredniego, obfitującego w detale – szczególnie jeśli chodzi o tony średnie i wysokie.
12. Ważne, aby środek pozornej sceny dźwiękowej zawierał elementy przyciągające wzrok, ponieważ zmysł wzroku dominuje nad zmysłem słuchu. Można się o tym przekonać podczas nocnego słuchania muzyki, wyłączając wszelkie źródła światła. Muzyka sprawia wówczas wrażenie bogatszej w szczegóły. Można wręcz odnieść wrażenie, że głośniki zaczęły grać nieco głośniej.
Źródło: Aleksander Witort, Dźwięk i technika Hi-Fi, Wydawnictwo Sigma, 1988;
Waldemar Jóźwa, Miesięcznik Audio.
Jeszcze więcej informacji i ciekawostek dotyczących akustyki, znajdziesz w poniższych tekstach:
